Chuyên gia Asia University Vietnam giải mã thách thức nhân sự ngành Fintech
Các doanh nghiệp tại Việt Nam đang đối mặt với “cơn khát” nhân sự ngành tài chính số trầm trọng, đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ giữa nhà trường và doanh nghiệp.
Sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ tài chính (Fintech) tại Việt Nam đang tạo ra một nghịch lý lớn: trong khi cơ hội việc làm bùng nổ, các doanh nghiệp lại đối mặt với “cơn khát” nhân sự trầm trọng. Khoảng cách giữa yêu cầu thực tiễn của ngành và năng lực đào tạo của các trường đại học đang trở thành một thách thức, đòi hỏi những giải pháp mang tính hệ thống và đột phá.
Thách thức nhân sự trong ngành tài chính số
Theo PGS.TS Phạm Thị Liên – Giám đốc Đào tạo, Trưởng khoa Kinh doanh & Tài chính, Asia University Vietnam, thị trường Fintech Việt Nam, với tốc độ tăng trưởng hơn 40% mỗi năm, đang chứng kiến sự thay đổi sâu sắc do tác động của Trí tuệ nhân tạo (AI), Dữ liệu lớn (Big Data) và Chuỗi khối (Blockchain). Sự chuyển dịch này đã làm phát sinh nhu cầu về một thế hệ nhân sự mới, có khả năng kết hợp nhuần nhuyễn giữa kiến thức tài chính, năng lực công nghệ và kỹ năng phân tích dữ liệu.
Các báo cáo gần đây đã vẽ nên một thực trạng đáng báo động:
- 58% doanh nghiệp tài chính tại Việt Nam thừa nhận gặp khó khăn khi tuyển dụng nhân sự có kỹ năng tích hợp giữa công nghệ và tài chính (TopCV & NIC, 2023).
- 52% doanh nghiệp cho rằng sinh viên mới ra trường thiếu kỹ năng số cần thiết (Deloitte, 2023).
- Diễn đàn Kinh tế Thế giới (2023) cũng dự báo 50% nhân viên toàn cầu sẽ cần được tái đào tạo (reskilling) vào năm 2025 để thích ứng với sự thay đổi.
Khoảng cách này thể hiện rõ ở việc sinh viên có thể nắm vững lý thuyết tài chính, nhưng lại lúng túng khi phải sử dụng các công cụ như Power BI, Tableau để trực quan hóa dữ liệu, hay viết các đoạn mã Python để xây dựng mô hình dự báo.

PGS.TS Phạm Thị Liên – Giám đốc Đào tạo, Trưởng khoa Kinh doanh & Tài chính, Asia University Vietnam chia sẻ tại hội thảo về ngành tài chính số
Đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ giữa nhà trường và doanh nghiệp
Để giải quyết “điểm nghẽn” này, PGS.TS Phạm Thị Liên cho rằng một sự thay đổi mang tính hệ thống là cần thiết, đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ và thực chất giữa nhà trường và doanh nghiệp. Mô hình này cần được xây dựng trên ba trụ cột chính:
- Thứ nhất, hiện đại hóa chương trình đào tạo: Chương trình học phải được cập nhật liên tục, tích hợp sâu các môn học mang tính xu hướng như “AI trong ứng dụng tài chính”, “Quản trị thông minh của Blockchain”, và “Phân tích dữ liệu lớn tài chính”. Việc đưa các công cụ phân tích, lập trình vào giảng dạy là yêu cầu bắt buộc.
- Thứ hai, học tập thông qua trải nghiệm thực chiến: Lý thuyết cần đi đôi với thực hành. Các phương pháp như học tập qua dự án (project-based learning), nơi sinh viên giải quyết các bài toán thực tế từ doanh nghiệp, và các cuộc thi giải quyết tình huống (case competition) sẽ giúp sinh viên rèn luyện tư duy phản biện và kỹ năng giải quyết vấn đề.
- Thứ ba, hợp tác chiến lược và sâu rộng: Doanh nghiệp không chỉ là nơi thực tập, mà phải là một đối tác trong quá trình đào tạo. Các chuyên gia từ doanh nghiệp cần tham gia vào việc cố vấn, thiết kế chương trình và trực tiếp giảng dạy. Mô hình cố vấn doanh nghiệp (business mentorship) sẽ giúp sinh viên có định hướng rõ ràng và hiểu sâu về ngành.
Asia University Vietnam – Mô hình được thiết kế giải quyết bài toán thực tiễn
Chương trình ngành Tài chính của Asia University Vietnam được xây dựng nhằm cung cấp các kiến thức chuyên môn cần thiết như lập trình tài chính, công nghệ tài chính xanh,… đồng thời yêu cầu sinh viên thực hành trên các công cụ chuyên ngành.
Đặc biệt, mô hình học tập 2 năm tại Việt Nam, 2 năm tại Đài Loan cho phép sinh viên tiếp cận đồng thời với hệ sinh thái công nghệ của Tập đoàn FPT và một trong những trung tâm Fintech phát triển của châu Á – Đài Loan. Sự kết hợp này mang lại cho sinh viên góc nhìn toàn cầu và trải nghiệm thực tiễn tại một thị trường tài chính số năng động.
Bên cạnh đó, việc tận dụng mạng lưới đối tác của cả hai bên như Tập đoàn Yuanda, Ngân hàng Guotai tại Đài Loan giúp sinh viên có cơ hội thực tập và kết nối trực tiếp với các nhà tuyển dụng hàng đầu.
Cuộc đua trong kỷ nguyên số không chỉ là cuộc đua về công nghệ mà là cuộc đua về nhân tài. Việc thu hẹp khoảng cách giữa đào tạo và thực tiễn là một yêu cầu cấp thiết để đảm bảo năng lực cạnh tranh của nguồn nhân lực Việt Nam trên bản đồ tài chính toàn cầu.